DARGEÇİT DEVLET HASTANESİ

Otizm Spektrum Bozukluğu; belirtileri yaşamın ilk üç yılında ortaya çıkan nörogelişimsel bir bozukluktur. Her coğrafyada ve her sosyoekonomik düzeyde görülebilmektedir. Birleşmiş Milletler tarafından 2008 yılında 2 Nisan  “Dünya Otizm Farkındalık Günü” (2 April World Autism Awareness Day) olarak kabul edilmiş olup tüm dünya ile birlikte ülkemizde, 2 Nisan günü başlayan ve Nisan ayı boyunca devam eden farkındalık etkinlikleri ile erken tanı, tedavi ve eğitim hizmetlerine erişimin önemi vurgulanmaktadır.

Farkındalığın ilk adımı Otizmin belirtilerini bilmek ve söz konusu belirtiler gözlendiğinde vakit kaybetmeden sağlık kuruluşlarının ilgili birimlerine başvurmaktır. Başta anne babalar olmak üzere, sağlık personellerinin ve öğretmenlerin, beyin gelişiminin en hızlı olduğu erken çocukluk döneminde otizmin farkına varmaları, bireylerin gelişimlerinin desteklenmesi ve toplumsal hayata katılımlarının sağlanması için oldukça önemlidir. Sessiz, içine kapanık, nasılsa konuşur gibi bazı yanlış inanışlar ya da toplum tarafından damgalanma veya ayrımcılığa uğrama kaygıları otizmli çocukların tanı ve tedavisinde gecikmelere yol açabilmektedir. Unutulmamalıdır ki Otizm, ne kadar erken yaşta tanınır ve uygun bir şekilde yönlendirilirse, tedavisinde o kadar olumlu sonuçlar alınan bir bozukluktur. Erken tanı sonrası en etkili tedavi, erken dönemde başlanan yoğun, kesintisiz ve nitelikli özel eğitimdir.

Sağlık Bakanlığı olarak, çocuğun doğduğu andan itibaren izlemlerinin yapılabildiği birinci basamak sağlık kuruluşlarında çalışan personellerin, çocuk alanında çalışan diğer meslek gruplarının ve anne-babaların farkındalık düzeyinin arttırılmasının erken tanı ve müdahale bakımından önemi göz önüne alınarak; 2014 yılından bugüne yurt genelinde farkındalık eğitimleri düzenlenmekte ve 2 Nisan Dünya Otizm Farkındalık günü münasebetiyle her yıl Nisan ayı boyunca farkındalık etkinlikleri yürütülmektedir. Bu kapsamda şimdiye kadar 61.276 sağlık personeli olmak üzere toplam 208.180 kişiye farkındalık eğitimleri verilmiştir.  Ayrıca, geçtiğimiz Şubat ayında Dünya Sağlık Örgütü(WHO), AB İnsani Yardım ve Sivil Koruma Genel Müdürlüğü (ECHO)  ve Bakanlığımız işbirliği ile gerçekleştirilen organizasyonda; geçici koruma altındaki bireylere yönelik sağlık hizmetlerinin sunulduğu Göçmen Sağlığı Merkezlerinde çalışan sağlık personellerine Otizm farkındalık eğitimleri düzenlenmiştir.

Erken Tanı, Tanı, Tedavi Ve Müdahale Zincirinin Kurulması

2017 yılında faaliyete geçirilen Otizm Spektrum Bozukluğu Tarama ve Takip Programı kapsamında erken tanı, tedavi ve rehabilitasyon zinciri kurulması amacıyla 40 ilde 98 Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı ve 163 meslek elemanının(Çocuk Gelişimci, Psikolog, Sosyal Çalışmacı) katılımı ile ekipler oluşturulmuştur. Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanları tarafından aile hekimlerine ve aile sağlığı elemanlarına eğitim verilmesinin ardından birinci basamak sağlık kuruluşlarında çocukların otizm risk faktörleri bakımından taranması ve riskli bulunan çocukların 2./3. Basamak sağlık kuruluşlarının ilgili birimlerine yönlendirilmesi sağlanarak tarama-tanılama, tedavi ve rehabilitasyon zincirinin yurt geneline yaygınlaştırılması hedeflenmektedir.